ĐỀ CƯƠNG BG CỦA CÔ MINH CHÂU ( MÔN ĐƯỜNG LỐI )

Cô Đỗ Thị Minh Châu gửi lời nhắn:

Gửi các anh chị lớp H498 tài liệu nghiên cứu ngày 10/12/2016. Chúc lớp học tập tốt và đạt kết quả cao.

PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XHCN Ở VIỆT NAM

https://drive.google.com/file/d/0B0QyBxroF3tgbnljRWpGQ1AxTjg/view?usp=sharing

I. MỘT SỐ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG

1- Kinh tế thị trường

 1.1- Khái niệm:

      Kinh tế thị trường  là giai đoạn phát triển cao của kinh tế hàng hóa, khi các yếu tố đầu vào và đầu ra của sản xuất đều thông qua thị trường. Các chủ thể kinh tế tham gia trên thị trường đều chịu sự tác động của các quy luật thị trường và thái độ ứng xử của họ đều hướng vào tìm kiếm lợi ích của chính mình theo sự dẫn dắt của giá cả thị trường.

1.2- Các mô hình kinh tế thị trường

 -  Kinh tế thị trường tự do cạnh tranh ( kinh tế thị trường cổ điển): Nền kinh tế do cơ chế thị trường tự do điều tiết.

 - Kinh tế thị trường hỗn hợp ( kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước; kinh tế thị trường hiện đại): Nền kinh tế vừa được điều tiết bởi cơ chế thị trường, vừa được điều tiết bởi Nhà nước.

* Đặc điểm cơ bản của KTTT hỗn hợp:

 + Các chủ thể kinh tế thuộc nhiều TPKT, tự chủ trong SXKD và tự do cạnh tranh nhằm mục tiêu lợi nhuận.

+ Thị trường chi phối hoạt động của nền kinh tế thông qua các nhân tố: cung - cầu - giá cả.

+ Nhà nước điều tiết nền kinh tế nhằm phát huy mặt tích cực và hạn chế tiêu cực của cơ chế thị trường.

2. Cơ chế thị trường 

2.1- Khái niệm:

     Cơ chế thị trường là tổng hòa các quan hệ kinh tế vận hành theo các quy luật kinh tế thị trường trong môi trường cạnh tranh nhằm mục tiêu lợi nhuận.

Cơ chế thị trường là cơ chế vận hành của nền kinh tế thị trường.

2.2- Ưu thế và khuyết tật của CCTT:

  -  Ưu thế :

  +  Động cơ lợi nhuận thúc đẩy tạo cho mọi người có được sự năng động, nhạy bén trong kinh doanh.

  + Đảm bảo cho cả người sản xuất lẫn người tiêu dùng được tự do lựa chọn các quyết định có lợi nhất cho mình.

  + Có sự sàng lọc tự nhiên đối với sản phẩm, doanh nghiệp và người lao động. Nhờ đó nền sản xuất xã hội không ngừng phát triển.

- Khuyết tật :

  + Do sự điều tiết mang nặng tính tự phát và mù quáng nên CCTT thường gây ra những mất cân đối kinh tế.

  + Vì mục tiêu lợi nhuận được đặt lên hàng đầu nên các hoạt động kinh doanh thường không chú ý đến hiệu quả về mặt xã hội.

  + Gây ra nhiều hậu quả xấu: cạnh tranh và phân hóa giàu - nghèo gay gắt, tệ nạn xã hội phát triển, tâm lý chạy theo đồng tiền…

Do cơ chế vận hành của nền kinh tế thị trường tồn tại cả những mặt ưu và khuyết tật nên rất cần có sự tham gia quản lý của Nhà nước điều tiết nền kinh tế nhằm phát huy mặt tích cực và hạn chế các mặt tiêu cực của nền kinh tế thị trường.

II.  PHÁT TRIỂN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

1.      Khái niệm kinh tế thị trường định hướng XHCN Việt Nam

Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta là nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Đây là hình thái kinh tế thị trường vừa tuân theo những quy luật của kinh tế thị trường, vừa dựa trên cơ sở và được dẫn dắt chi phối bởi các nguyên tắc và bản chất của CNXH

2. Tính tất yếu của việc phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

 - Do xu thế phát triển của nền sản xuất hàng hoá

- Xuất phát từ yêu cầu cần tiếp tục phát triển những thành tựu mới về kinh tế, xã hội

- Sự đồng thuận và ủng hộ của nhân dân về những quyết sách đổi mới của Đảng và Nhà nước

- Mô hình KTTT hiện đang là mô hình kinh tế đạt hiệu quả tốt nhất trong hoạt động kinh tế toàn cầu

  3. Bản chất và đặc thù của nền KTTT ĐH XHCN Việt Nam

3.1 Bản chất của nền KTTT ĐH XHCN Việt Nam

Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN Việt Nam là nền kinh tế vận hành đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật của KTTT, đồng thời bảo đảm định hướng XHCN phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước. Đó là nền KTTT hiện đại và hội nhập quốc tế, có sự quản lý của Nhà nước pháp quyền XHCN, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, nhằm mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”

3.2 Đặc thù của nền KTTT ĐH XHCN tại Việt Nam

- Về mục tiêu phát triển:

     Khai thác các lợi thế của quốc gia nhằm phát triển LLSX, giải phóng sức sản xuất của XH nhằm thu lợi nhuận, từng bước tạo lập tiền đề vật chất cho CNXH, nâng cao đời sống nhân dân.

- Về chế độ sở hữu và thành phần kinh tế:

     Tồn tại đa dạng các hình thức sở hữu về TLSX, tồn tại nhiều thành phần kinh tế. Các thành phần kinh tế, các chủ thể kinh tế tự do tham gia hoạt động kinh tế trong môi trường cạnh tranh lành mạnh và cùng có những đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội.

Kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo. Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế.

- Về chế độ phân phối:

  Công bằng trong phân phối các yếu tố sản xuất, tiếp cận và sử dụng các cơ hội, điều kiện phát triển. Phân phối kết quả làm ra chủ yếu theo kết quả lao động, hiệu quả kinh tế, đồng thời theo mức đóng góp vốn cùng các nguồn lực khác và phân phối thông qua hệ thống an sinh xã hội, phúc lợi xã hội.

- Về chế độ quản lý:

     Nhà nước điều tiết nền kinh tế thị trường nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia, khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực kinh tế, bảo vệ tài nguyên môi trường, phát triển kinh tế bền vững, bảo vệ lợi ích nhân dân, lợi ích người lao động, thực hiện các chính sách XH, phát huy vai trò làm chủ của nhân dân.

4. Thực trạng nền kinh tế thị trường ĐH XHCN ở nước ta hiện nay

  - Hoàn thiện thể chế KTTT còn chậm, kết quả triển khai, thực thi thể chế KTTT ĐH XHCN còn hạn chế.

- Các yếu tố của thị trường yếu và thiếu đồng bộ làm cho trình độ phát triển của các loại thị trường thấp.

- Hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước chưa cao; kỷ luật, kỷ cương không nghiêm.

- Hội nhập kinh tế quốc tế chưa kết hợp và phát huy tốt nguồn lực bên ngoài với nguồn lực trong nước để phát triển.

5. Những giải pháp chủ yếu để phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta

- Tiếp tục nhận thức thống nhất về phương hướng, mục tiêu phát triển KTTT ĐH XHCN.

 - Tiếp tục hoàn thiện thể chế về sở hữu, phát triển các TPKT, các loại hình doanh nghiệp.

 - Phát triển đồng bộ các yếu tố thị trường và các loại thị trường.

- Đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế.

- Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng; hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước về KT - XH; phát huy vai trò làm chủ của nhân dân trong phát triển KT - XH.

--*--